From Newsgroup: soc.culture.polish
Neurolodzy alarmuj-a o fali zmian w naczyniach, kt||re potocznie nazywane
s-a mikroudarami. To coraz cz-O+cciej problem m+eodych ludzi, kt||ry nawet latami mo++e by-c niewykryty, a zwi-Oksza ryzyko pe+enowymiarowego udaru.
W tym artykule:
Ma+ee naczynia, ale gro+|ne skutki
Co czwarty ma problem
Niewykryte zmiany
Ryzyko nawrotu
Ma+ee naczynia, ale gro+|ne skutki
Cho-c udar m||zgu mo++e si-O kojarzy-c przede wszystkim z t-Otnicami, problem mo++e te++ le++e-c gdzie indziej. - Do udaru niedokrwiennego dochodzi w momencie, gdy nast-api zatkanie +cwiat+ea naczy+a krwiono+cnych o r||++nym kalibrze - wyja+cnia w rozmowie z WP abcZrowie prof. Konrad Rejdak,
neurolog i cz+eonek Rady Programowej Europejskiej Akademii Neurologii.
- W przypadku du++ych naczy+a m||zgowych takie nag+ee zamkni-Ocie wywo+euje rozleg+ey obszar uszkodzenia. Proces chorobowy mo++e si-O jednak toczy-c r||wnie++ na poziomie ma+eych naczy+a w m||zgu, a jego skutki te++ mog-a by-c nieodwracalne. M||wimy w||wczas o udarze zatokowym, w przebiegu choroby ma+eych naczy+a m||zgowych. Potocznie i mylnie jest nazywany mikroudarem
lub niemym udarem, bo jego skutki te++ s-a gro+|ne i wywo+euj-a trwa+e-a dysfunkcj-O - zaznacza neurolog.
Ekspert t+eumaczy, ++e choroba ma+eych naczy+a m||zgowych mo++e by-c spowodowana r||++nymi procesami patologicznymi. - Dwiema najcz-Ostszymi patologiami le++-acymi u jej podstaw s-a mia++d++yca t-Otnic spowodowana m.in. starzeniem si-O lub nadci+cnieniem t-Otniczym oraz m||zgowa angiopatia amyloidowa wywo+eana odk+eadaniem si-O +#-amyloidu w naczyniach krwiono+cnych - wyja+cnia prof. Rejdak.
Ma+ee naczynia w m||zgu staj-a si-O w||wczas sztywne, s+eabo si-O kurcz-a i rozkurczaj-a. Przy du++ym wysi+eku lub spadku ci+cnienia prowadzi to do niedotlenienia, bo krew nie przep+eywa tak, jak w zdrowym naczyniu.
- +Ucian-O naczy+a mog-a te++ uszkadza-c post-Opuj-aca cukrzyca, mia++d++yca czy
hiperlipidemia. Mog-a si-O do tego przyczyni-c r||wnie++ czynniki genetyczne, a najwi-Oksze ryzyko jest wtedy, gdy mamy splot kilku tych czynnik||w - wskazuje neurolog.
Co czwarty ma problem
Do pewnego momentu m||zg wytrzymuje i jest w stanie funkcjonowa-c pomimo
tych proces||w zachodz-acych w naczyniach.
- W ko+acu dojdzie jednak do objaw||w takich jak np. niedow+eady czy zaburzenia mowy. To znacznie zwi-Oksza ryzyko wyst-apienia rozleg+eych obszar||w uszkodzenia lub wr-Ocz pe+enowymiarowego udaru niedokrwiennego. Kumulacja zmian ogniskowego uszkodzenia mo++e prowadzi-c do wt||rnego ot-Opienia oznaczaj-acego m.in. znaczny spadek szybko+cci my+clenia, reagowania czy sprawno+cci ruchowej lub do parkinsonizmu zwi-azanego z zaburzeniami ruchowymi - t+eumaczy prof. Rejdak.
- Zmiany naczyniopochodne coraz cz-O+cciej dotycz-a m+eodych ludzi. Szacuje si-O, ++e nawet 25 proc. os||b w wieku 30-40 lat b-Odzie mia+eo stwierdzone jakie+c zmiany w m||zgu - dodaje ekspert.
Co gorsze, takie zmiany mog-a pozosta-c niewykryte nawet latami. S-a one jednak bezobjawowe tylko pozornie.
- Tzw. nieme zmiany naczyniopochodne s-a szczeg||lnie charakterystyczne w+ea+cnie dla m+eodych ludzi. Obecnie mamy wr-Ocz inwazj-O pacjent||w, kt||rzy zg+easzaj-a si-O do nas, bo po wykonaniu rezonansu magnetycznego okaza+eo si-O, ++e maj-a trwa+ee, rozlane uszkodzenia w m||zgu - przyznaje prof. Rejdak.
Chodzi o pacjent||w, kt||rzy poszli si-O zbada-c z zupe+enie innego powodu, np. szum||w usznych czy zawrot||w g+eowy. - Dla pacjenta to jest szokuj-aca informacja, bo nie odczuwa+e ++adnych powa++nych objaw||w, kt||re wskazywa+eyby, ++e m||zg mo++e by-c uszkodzony - zaznacza neurolog.
- To zdecydowanie znak naszych czas||w, bo czynniki ryzyka wi-a++-a si-O bezpo+crednio z trybem ++ycia i chorobami, kt||re powoduje. Pozostawienie takich zmian bez ++adnej interwencji znacznie zwi-Oksza ryzyko wyst-apienia pe+enowymiarowego udaru niedokrwiennego, a niestety tutaj te++ widzimy
wzrost u m+eodych ludzi - zwraca uwag-O lekarz.
Niewykryte zmiany
Przypadkowe wykrycie zmian naczyniopochodnych podczas bada+a mo++e
uratowa-c ++ycie. - Ostatnio mia+eem pacjenta przed czterdziestk-a. Z racji zawodu prawnika prowadzi bardzo intensywny tryb ++ycia. Po raz pierwszy w ++yciu poszed+e na rezonans, bo zacz-O+ey mu dokucza-c szumy uszne - opowiada prof. Rejdak.
- Okaza+eo si-O, ++e to wynik skok||w ci+cnienia, o kt||rych nie wiedzia+e, a skoki ci+cnienia doprowadzi+ey do uszkodzenia ma+eych naczy+a m||zgowych, co
z kolei spowodowa+eo rozsiane uszkodzenia w m||zgu. W tym przypadku mo++emy potocznie i w uproszczeniu powiedzie-c, ++e mia+e mikroudar, z kt||rego nie zdawa+e sobie nawet sprawy - wskazuje lekarz.
Tymczasem z neurologicznego punktu widzenia to oznaka powa++nych
czynnik||w ryzyka i tocz-acej si-O choroby m||zgu, kt||r-a trzeba zatrzyma-c.
- Robi-ac rezonans osobom, kt||re przesz+ey pe+enowymiarowy udar, bardzo cz-Osto widzimy, ++e opr||cz +cwie++ych poudarowych zmian w m||zgu, jest te++ szereg starszych zmian naczyniopochodnych, kt||re by+ey niewykryte, a ostatecznie sko+aczy+ey si-O udarem - podsumowuje neurolog.
Ryzyko nawrotu
- Faktycznie zachodzi pewien niepokoj-acy trend wcze+cniejszego
wyst-Opowania zmian naczyniopochodnych, TIA (ang. transient ischemic
attack, przej+cciowe niedokrwienie m||zgu - red.) czy udar||w m||zgu.
Problem ten dotyka coraz wi-Okszej grupy os||b w wieku 30-40 lat -
przyznaje te++ lek. Adam Hirschfeld, specjalista neurologii z Kliniki PsychoMedic.
- Pracujemy coraz wi-Ocej, nat-O++enie pracy i zwi-azany z tym stres wzrastaj-a, sypiamy coraz mniej, a chc-ac oszcz-Odzi-c nieco czasu, si-Ogamy po wysokoprzetworzon-a ++ywno+c-c. Bardzo cz-Osto spotykam si-O z sytuacj-a, w kt||rej 30-letni pacjent zg+easza si-O do poradni neurologicznej, gdzie w trakcie badania stwierdzam warto+cci ci+cnienia t-Otniczego znacz-aco przekraczaj-ace normatywne - zaznacza neurolog.
Przestrzega, ++e w przypadku przej+cciowego niedokrwienia m||zgu mo++e
szybko doj+c-c do nawrotu, co potwierdzaj-a badania naukowe. Wskazuje na to m.in. praca z 2024 roku opublikowana na +eamach "JAMA Network Open".
- Autorzy oceniali ryzyko ponownego wyst-apienia przej+cciowego
niedokrwienia m||zgu w grupie m+eodych os||b w wieku od 18 do 49 lat. Przeanalizowane dane wykaza+ey, ++e u+crednione ryzyko, niezale++nie od przyczyny, wynosi+eo 6,7 proc. w ci-agu sze+cciu miesi-Ocy od incydentu oraz 12,2 proc. w ci-agu pi-Ociu lat - zwraca uwag-O ekspert.
Podobne wyniki uzyskano w metaanalizie danych 18,9 tys. pacjent||w (w
wieku 18-50 lat), kt||ra ukaza+ea si-O w kwietniu tego roku. W tym
przypadku ryzyko nawrotu przej+cciowego niedokrwienia m||zgu by+eo na
poziomie na 4,5-7,3 proc. w ci-agu pierwszego roku oraz 10,5-12,8 proc.
na przestrzeni pi-Ociu lat.
- Obie prace podkre+claj-a, ++e najistotniejszymi czynnikami, kt||re wp+eywaj-a niekorzystnie na ryzyko ponownego TIA, s-a epizody zwi-azane z mia++d++yc-a du++ych naczy+a krwiono+cnych, nadci+cnienie t-Otnicze i cukrzyca.
Brak eliminacji potencjalnych czynnik||w ryzyka mo++e prowadzi-c do wyst-apienia udaru niedokrwiennego m||zgu - podkre+cla neurolog.
Wyja+cnia te++, jak rozpozna-c przej+cciowe niedokrwienie m||zgu. - To wyst-apienie nag+eych i niepokoj-acych objaw||w neurologicznych - m.in. niedow+eadu ko+aczyn, niedow+eadu mi-O+cni mimicznych twarzy, zaburze+a mowy, silnych zawrot||w g+eowy lub zaburze+a widzenia. Tego typu dolegliwo+cci trwaj-a najcz-O+cciej kilka-kilkana+ccie minut i ca+ekowicie ust-Opuj-a, nie pozostawiaj-ac widocznych zmian niedokrwiennych w badaniu obrazowym o+crodkowego uk+eadu nerwowego - precyzuje lekarz.
Na podstawie samego objawu nie jeste+cmy jednak w stanie przewidzie-c, czy
nie dosz+eo do udaru niedokrwiennego m||zgu. Jak najszybciej trzeba wi-Oc wezwa-c karetk-O lub pojecha-c na SOR.
https://portal.abczdrowie.pl/coraz-wiecej-takich-udarow-u-mlodych-trwale-rozlane-uszkodzenia-w-mozgu/7183439110134528a
--- Synchronet 3.21a-Linux NewsLink 1.2