From Newsgroup: soc.culture.polish


|W niekt||rych francuskich wioskach nie ma ju++ wody pitnej. To przez "wieczne chemikalia"
Opracowanie: Grzegorz Kubera
(Onet)
18 lipca 2025, 17:50.
2 min czytania
Udost-Opnij artyku+e

Od 10 lipca br. w szesnastu niewielkich miejscowo+cciach na pograniczu Ardennes i Meuse obowi-azuje zakaz picia wody z kranu. Dotyczy on ok. 3,5 tys. mieszka+ac||w. Badania wykaza+ey tam rekordowe st-O++enia toksycznych substancji PFAS rCo ponad 27-krotnie powy++ej unijnego limitu. W+eadze regionalne potwierdzi+ey, ++e ska++enie pochodzi prawdopodobnie z osad||w +cciekowych dawnej papierni w Stenay.
W+ea+cciciel domu nalewa wod-O z dystrybutora na swojej farmie w Resaca w stanie Georgia, ska++onej substancjami PFAS, 12 czerwca 2025 r. Teraz podobny problem spotka+e Francj-O
W+ea+cciciel domu nalewa wod-O z dystrybutora na swojej farmie w Resaca w stanie Georgia, ska++onej substancjami PFAS, 12 czerwca 2025 r. Teraz podobny problem spotka+e Francj-O | Foto: ISSAM AHMED/AFP / East News

To pierwszy w Europie przypadek masowego ska++enia wody pitnej PFAS-ami, kt||ry doprowadzi+e do zakazu u++ycia kran||wki dla tysi-Ocy mieszka+ac||w
Wieloletnie zaniedbania w monitoringu i zarz-adzaniu odpadami przemys+eowymi mog-a wywo+ea-c kryzys zdrowotny i spo+eeczny
Przed lokalnymi w+eadzami przy oczyszczaniu system||w wodoci-agowych s-a teraz pot-O++ne wyzwania technologiczne i finansowe
Przedstawiamy te++ szerszy kontekst zagro++enia PFAS-ami w Europie
Wi-Ocej informacji o biznesie znajdziesz na stronie Businessinsider.com.pl

Stan wyj-atkowy og+eoszono dwustopniowo. Najpierw 5 lipca w czterech gminach w dolinie Loison, a nast-Opnie 10 lipca w kolejnych dwunastu w Ardenach, co razem obj-O+eo szesna+ccie francuskich wiosek.

Urz-Odnicy obu departament||w wraz z Agencj-a Regionaln-a Zdrowia (ARS Grand Est) zabronili u++ywania kran||wki do picia i przygotowywania posi+ek||w dla niemowl-at, zalecaj-ac wy+e-acznie wod-O butelkowan-a, dostarczan-a wozami stra++ackimi oraz sieci-a lokalnych sklep||w. Wed+eug reporter||w "Le Monde" w supermarketach Blagny sprzeda++ wody wzros+ea o 120 proc., a mieszka+acy gromadz-a zapasy na kilka dni.
Rekordowe przekroczenia i przypuszczalne +|r||d+eo ska++enia

Najwy++sze zanotowane st-O++enie, wynosz-ace 2729 ng/l w miejscowo+cci Villy, to krajowy rekord, ponad dwadzie+ccia siedem razy powy++ej dopuszczalnej warto+cci. Wst-Opne +cledztwo ARS oraz inspekcji +crodowiska wskazuje na wieloletnie rozlewanie papierniczych osad||w zawieraj-acych PFAS na okolicznych polach. Chodzi o odpady z zamkni-Otej w 2024 r. papierni Ahlstrom w Stenay.

Cz-O+c-c mieszka+ac||w i samorz-adowc||w zapowiada pozew zbiorowy, domagaj-ac si-O zasady "zanieczyszczaj-acy p+eaci". Samorz-ady szacuj-a za+c, ++e samo zaopatrzenie w wod-O butelkowan-a poch+eonie od kilkunastu do ponad dwudziestu tysi-Ocy euro rocznie na gmin-O rCo kwoty nieosi-agalne dla ma+eych bud++et||w wiejskich.
Czytaj tak++e w BUSINESS INSIDER
Biznes
Tak truj-a "wieczne chemikalia". Producenci latami ukrywali prawd-O
ANA
Tak truj-a "wieczne chemikalia". Producenci latami ukrywali prawd-O
Gospodarka
Unia Europejska szykuje nowy zakaz. Te substancje niszcz-a w-atrob-O i nerki JAF
Unia Europejska szykuje nowy zakaz. Te substancje niszcz-a w-atrob-O i nerki

Gospodarstwa rolne obawiaj-a si-O utraty zaufania konsument||w i spadku cen produkt||w, a w szko+each oraz domach opieki trwa wymiana urz-adze+a kuchennych na modele z filtrami w-Oglowymi.
REKLAMA

Podczas zebra+a informacyjnych z ARS mieszka+acy pytali, kto i kiedy wyda+e zgod-O na rozlewanie osad||w z papierni, skoro PFAS nie by+ey wtedy kontrolowane.
PFAS, czyli "wieczne chemikalia" i ryzyka zdrowotne

PFAS (per- i polifluoroalkilowane zwi-azki) charakteryzuj-a si-O wyj-atkow-a trwa+eo+cci-a chemiczn-a, bioakumulacj-a i powi-azaniami z zaburzeniami hormonalnymi, wysokim cholesterolem, nowotworami nerek i j-ader oraz obni++on-a p+eodno+cci-a.

W wodzie pitnej nowe unijne przepisy ograniczaj-a sum-O 20 najwa++niejszych PFAS do 0,1 -|g/l, a ca+ekowit-a frakcj-O do 0,5 -|g/l. Pa+astwa cz+eonkowskie musz-a osi-agn-a-c te warto+cci najp||+|niej 12 stycznia 2026 r.

Francja ju++ wcze+cniej do+cwiadczy+ea masowej blokady kran||wki w rejonie Saint-Louis (ok. 60 tys. os||b) po wykryciu pian przeciwpo++arowych u++ywanych na lotnisku B|ole-Mulhouse, co unaoczni+eo, ++e problem nie ogranicza si-O do teren||w wiejskich.

Og||lnokrajowe +cledztwo dziennikarskie Disclose wykaza+eo trzy g+e||wne ogniska podwy++szonych st-O++e+a PFAS w p||+enocno-wschodniej Francji. Ro+cnie te++ lista miejsc przekraczaj-acych limit.

Europejska Agencja +Urodowiska podkre+cla, ++e skuteczne oczyszczenie wody b-Odzie wymaga+eo kosztownych technologii, a w wielu gminach taniej b-Odzie szuka-c nowych uj-O-c.
REKLAMA
Perspektywy remediacji i odpowiedzialno+c-c

W+eadze regionalne zapowiadaj-a w+e-aczenie dodatkowych filtr||w w stacjach uzdatniania oraz budow-O obej+ccia wodoci-agowego, ale pe+ene przywr||cenie norm mo++e potrwa-c kilka lat.

Ministerstwo +Urodowiska analizuje mo++liwo+c-c obj-Ocia koszt||w sanacji funduszem krajowym, po czym przerzucenia ich na podmiot odpowiedzialny, je+cli zostanie prawnie wskazany.

Eksperci zwracaj-a uwag-O, ++e nowych konflikt||w nie da si-O unikn-a-c bez obowi-azkowego monitoringu PFAS we wszystkich uj-Ociach rCo a ten we Francji ruszy dopiero w 2026 r., gdy przepisy unijne stan-a si-O w pe+eni egzekwowalne.

Ska++enie wody w Ardenach i Meuse to pierwszy w Europie przypadek, gdy st-O++enia PFAS przekroczy+ey krajowy rekord i r||wnocze+cnie obj-O+ey ca+ey system wodoci-ag||w wiejskich. Pokazuje to, ++e brak wcze+cniejszego monitoringu i niew+ea+cciwe zarz-adzanie odpadami przemys+eowymi mo++e prowadzi-c do wieloletnich restrykcji dla mieszka+ac||w oraz ogromnych koszt||w spo+eecznych.
--- Synchronet 3.21a-Linux NewsLink 1.2